Istnieje coraz więcej możliwości wyleczenia zeza, dzięki którym nie musimy w dorosłym życiu borykać się ze skutkami tej choroby. A potrafią być one naprawdę ciężkie. Może się pojawiać podwójne widzenie, a uzyskanie prawa jazdy jest (zależnie od kategorii) niemożliwe lub uwarunkowane specjalnymi obostrzeniami. Zez w dorosłym życiu uniemożliwia także wykonywanie niektórych zawodów. Dlatego ważna jest jak najwcześniejsza diagnostyka zeza. Jaki specjalista może zdiagnozować zeza? Jak wygląda leczenie zeza u dzieci? Jakie są wykonywane ćwiczenia?
Kto może zdiagnozować zeza?
Zajmuje się tym przede wszystkim ortoptysta. Jest to specjalista trochę mniej znany niż optometrysta, a bez porównania mniej znany niż lekarz okulista. Zajmuje się m.in. doborem okularów i udzielaniem porad na temat ich pielęgnacji, diagnozowaniem wad i chorób wzroku, lub też przeprowadzaniem terapii widzenia. Do zadań ortoptysty należy zatem także diagnozowanie zeza. Ortoptyści specjalizują się w metodach niefarmakologicznego i nieoperacyjnego leczenia zeza, które również może przynieść zaskakujące efekty.
Jak wygląda leczenie zeza u dzieci?
Biorąc pod uwagę leczenie nieoperacyjne, stosowane są specjalne ćwiczenia, stymulujące mięśnie oczu do prawidłowego działania. Oczy dzieci mają ogromną zdolność przystosowawczą, co oznacza, że jeśli jedno z oczu jest w lepszym stanie, wówczas mózg tak “zaprogramowuje” wzrok dziecka, by przestawiło się ono na patrzenie zdrowszym okiem, co prowadzi do rozleniwiania się oka będącego w gorszym stanie, jeszcze bardziej pogarszając jego stan.
Jednym z przykładowych sposobów walki z zezem jest tzw. obturacja, czyli zasłanianie zdrowego oka po to, by zmusić do pracy to będące w gorszym stanie. Metoda ta musi być wykonywana pod ścisłą kontrolą, by nie doprowadzić do pogorszenia się wady. Inne metody nieoperacyjne to: metoda dwojenia jednoocznego, metoda reorientacji, lub kinetyczne pobudzenie obu siatkówek.
Przykłady ćwiczeń wykorzystywanych w leczeniu zezem
Ćwiczenia, jakie wykonywane są w walce z zezem, mogą być wykonywane i w domu, i w gabinecie lekarskim. Te wykonywane pod okiem ortoptysty, odbywają się głównie za pomocą specjalistycznych narzędzi. Jakich?
Synoptofor jest podstawowym urządzeniem, wykorzystywanym w gabinecie ortoptycznym do wyleczenia zeza. Badanie i ćwiczenia z jego pomocą są zupełnie nieinwazyjne. Całość polega na tym, że do specjalnego aparatu wkładane są obrazki, które są widziane osobno przez każde oko. Obrazki mogą być podświetlane w tym samym czasie lub osobno.
Aparat do ćwiczeń konwergencji (tzw. ślimak) to mechanizm, na którym umieszcza się specjalną tablicę z testem. Ma on za zadanie poprawić zbieżność oczu, doskonale sprawdza się przy zezie rozbieżnym.
Inną techniką jest badanie z wykorzystaniem ekranu Hessa. Siadamy przed ekranem w odległości 0,5-1 metra i trzymamy w ręku latarkę rzucającą zielone światło na pojawiający się na ekranie punkt w czerwonym kolorze. Badanie to jest wykorzystywane zarówno w diagnostyce zeza, jak i w jego leczeniu.
Ciekawą techniką są ćwiczenia z wykorzystywaniem cheiroskopu. Badanie polega na tym, że dziecko jednym okiem ogląda pokazywany na maszynie obrazek, podczas gdy ma przed sobą kartkę, na której ma “odrysować” rysunek “rzutowany” na nią psychicznie, z wykorzystaniem drugiego oka.
Wyleczenie zeza w zupełności jest jak najbardziej możliwe, konieczna jest jedynie jego jak najwcześniejsza diagnostyka. Inną z metod jest noszenie specjalnych okularów pryzmatycznych. Nie są one same w sobie panaceum na zeza, lecz stanowią narzędzie ułatwiające codzienne funkcjonowanie, które z takim schorzeniem jest bardzo utrudnione.
Dzięki współczesnym metodom zez nie musi być już wyrokiem na całe życie. Proste ćwiczenia wykonywane w domowym zaciszu, regularne ćwiczenia w gabinecie ortoptystycznym, a nawet możliwości leczenia operacyjnego, jeśli to konieczne, umożliwiają przynajmniej częściowe zniwelowanie choroby. Warto z tych metod skorzystać i jak najwcześniej uratować dziecko od uciążliwej dolegliwości i kłopotów w dorosłym życiu.
Gdzie można zadbać o leczenie zeza u dzieci we Wrocławiu? Klinika okulistyczno-optyczna OneDayClinic to nowocześnie wyposażone placówki. W naszym mieście działają dwie placówki, przy czym w jednej z nich, przy Armii Krajowej 2/1, przyjmuje także ortoptystka, mgr inż. Monika Gwara.