Nadczynność nadnerczy polega na wytwarzaniu nadmiernych ilości hormonów, w wyniku czego pacjenci borykają się z szeregiem przykrych dolegliwości. W prawidłowych okolicznościach substancje te kontrolują ważne funkcje życiowe organizmu, takie jak tętno, ciśnienie krwi, metabolizm, funkcje odpornościowe i reakcje na stres. Niestety ich nadmiar może prowadzić do uciążliwych, przewlekłych problemów zdrowotnych. Ponieważ są one typowe dla wielu innych schorzeń, w celu uzyskania diagnozy zawsze powinniśmy konsultować się z lekarzem. Co może nas zaniepokoić?
Nadczynność nadnerczy – objawy
Charakterystyczne objawy nadczynności nadnerczy i możliwe komplikacje zdrowotne zależą od wielu różnych czynników, takich jak rodzaje hormonów, których stężenie utrzymuje się na alarmującym poziomie. Przy nadprodukcji hormonu aldosteronu pacjenci skarżą się nie tylko na wysokie ciśnienie krwi, ale też bóle mięśni, skurcze lub osłabienie, które są efektem niskiego poziomu potasu. Kiedy problemem jest zbyt wysoki poziom sterydów androgennych, takich jak testosteron, u chorych rozwijają się silne, typowo męskie cechy, takie owłosienie twarzy i ciała, trądzik, większa masa mięśniowa i głębsza barwa głosu. Problem ten dotyczy przedstawicieli obu płci.
Szczególnie niebezpieczne są też nadmierne ilości kortyzolu, które mogą prowadzić do zespołu Cushinga. Powszechne są wówczas między innymi otyłość górnej części ciała, osłabienie mięśni i czerwone lub fioletowe rozstępy, a także łatwe powstawanie siniaków. Borykasz się z częstymi bólami głowy, stanami lękowymi i wysokim ciśnieniem krwi? Prawdopodobną przyczyną jest nadprodukcja adrenaliny i noradrenaliny.
Diagnostyka nadczynności nadnerczy – jakie badania należy wykonać?
Diagnostyka nadczynności nadnerczy opiera się na wynikach badań hormonalnych, które pomagają stwierdzić ich alarmujący poziom we krwi, a także zwiększone wydalanie z moczem. W niektórych przypadkach konieczne też będzie przeprowadzenie rozpoznania obrazowego. Lekarz może skierować nas wówczas między innymi na rezonans magnetyczny przysadki mózgowej, a także tomografię komputerową i scyntygrafię nadnerczy. Zastosowanie znajdują one zawsze wtedy, kiedy chcemy wykryć ewentualne guzy odpowiedzialne za nadprodukcję hormonów. Czego jeszcze możemy się spodziewać?
Szczególne znaczenie ma dokładny wywiad z pacjentem, podczas którego należy udostępnić wszystkie informacje o dotychczasowym przebiegu choroby, aktualnej kondycji zdrowotnej i męczących nas dolegliwościach. Następne jest badanie fizykalne. Podstawowym narzędziem diagnostycznym są również ogólne badania, takie jak morfologia. W zależności od przypuszczalnych powodów i natury problemów niezbędne mogą się okazać między innymi testy dobowego wydalania wolnego kortyzolu w moczu lub jego stężenia w surowicy, ocena reaktywności nadnerczy na nietypowe bodźce, test symulacyjny z CRH itp.
Leczenie nadczynności nadnerczy
Nie istnieją skuteczne metody, które bezpośrednio przekładałyby się na funkcjonowanie nadnerczy. Kontrolę nad tymi gruczołami sprawuje na co dzień przysadka mózgowa. Chcą jednak poprawić ich pracę i zapobiec poważniejszym problemom, można zadbać o odpowiedni styl życia. Ogromne znaczenie mają zdrowa dieta, regularna aktywność fizyczna i odpoczynek, a także odpowiednia ilość snu i unikanie silnego stresu. Na czym polega leczenie nadczynności nadnerczy? Właściwy sposób postępowania będzie zależeć od wielu różnych czynników. Endokrynolog weźmie pod uwagę możliwe przyczyny obecnego stanu, utrzymujące się objawy i stopień ich zaawansowania, a także inne schorzenia, na które skarżą się pacjenci.
Kiedy powodem jest przyjmowanie niektórych grup leków, konieczne może być stopniowe zmniejszenie ich dawki lub całkowite odstawienie. Decyzji tej nie należy jednak podejmować bez uprzedniej konsultacji ze specjalistą. Samodzielne przerwanie kuracji miewa bowiem naprawdę poważne konsekwencje i może jeszcze bardziej pogorszyć kondycję pacjenta. W niektórych sytuacjach wskazane będzie też zastosowanie konkretnych medykamentów, które obniżą poziom hormonów. Leczenie nadczynności nadnerczy opiera się również często na zabiegach chirurgicznych, takich jak usunięcie guza. Dobre efekty może dać też radioterapia. Wszystko zależy jednak od historii, przebiegu i charakteru schorzenia.
Kluczowe znaczenie ma wczesne postawienie diagnozy, które pozwala jak najszybciej wdrożyć właściwą terapię. Wszystkie nietypowe symptomy powinny nas skłonić do wizyty u endokrynologa. Swarzędz to miasto, w którym można liczyć na profesjonalną opiekę specjalistów zatrudnionych w Centrum Medycznym Jerzykowo.